NGUỒN GỐC HỌ TRẦN LÝ :



Năm 1225, khi cụ Lý chiêu Hoàng bị buộc phải "nhường" ngôi cho chồng là cụ Trần Cảnh thì con cháu nhà Lý lâm vào cảnh khốn quẫn, 1 số đã phải chạy xa kinh đô Thăng Long để tránh bị nhà Trần truy bức (1 số đã lánh nạn sang tận Korea), một cụ đã chạy về xã Trà Trữ (nay thuộc tỉnh Hà Nam), đổi họ Lý thành họ Trần Lý và lập nghiệp luôn tại đây, đó là cụ Trần Lý Hòa, tạm coi là cụ tổ đời thứ nhất của họ Trần Lý.

Vào khoảng năm 1330, hậu duệ của cụ Trần lý Hòa là các cụ Trần văn Sách, Trần quang Hoàn, Trần trọng Lệ đều làm quan dưới triều các vua Trần hiến Tông (1329-1341) và Trần dụ Tông (1341-1369).
Các con cháu mang họ Trần Lý, tính đến 2009 đã được 22 đời, dù có sinh sống ở tận đâu nhưng vẫn liên hệ thường xuyên với nhà thờ họ, đặt tại xã Tiến Thắng, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam. Đại diện nhà thờ họ hiện nay là ông Trần văn Giảng.
Câu hỏi đặt ra mà chúng ta cần tìm hiểu là :
1/ Cụ Trần lý Hòa là ai khi còn mang họ Lý ?
2/ Nếu không bị nguy hiểm đến tính mạng thì tại sao cụ lại phải rời kinh thành Thăng Long vào năm 1225 ? (vì nếu chỉ là thường dân mang họ Lý thì cụ cũng chỉ bị đổi thành họ Nguyễn vào năm 1232 như bao người khác mà thôi).

3/ Cụ Trần trọng Lệ, được tộc phả ghi là đã làm quan đến chức Thị Lang (chỉ dưới Thượng Thư một bậc) nhưng tôi vẫn không thấy tên của cụ trong chính sử, như vậy, cụ Trần trọng Bầu, người đã viết lại quyển Trần Lý tộc phả vào năm 1904 có bị nhầm lẫn gì không ?