Đại gia : (R)

*** Làm sao để trở thành " đại gia " ?
Mr. A là giám đốc 1 ngân hàng, lấy tiền gởi của bá tánh cho Mr. Z " vay " 200 tỉ $ để mua cổ phiếu của chính ngân hàng của A.....
Trong chớp mắt, Z trở thành 1 trong mấy ông chủ ngân hàng mà chẳng tốn xu nào !
Còn tiền lãi cổ phiếu 200 tỉ kia ? Dĩ nhiên là A hưởng trọn mà cũng chẳng tốn xu nào.....
Quá dễ ! Thấy chưa ?

Nem Thủ Đức :

*** Nem chua Thủ Đức :

 Bí quyết : Công đoạn đầu tiên và quan trọng nhất là chọn thịt heo tươi, lóc da lấy phần nõn thịt từ hai đùi sau, không cần dùng nước rửa, xay thịt cho nhuyễn, rồi chuyển qua máy quết thịt thật mềm nhuyễn, ướp đường, muối, tỏi phi vàng, rượu và mật ong cho thấm đều vào thịt để nem thơm ngon, dai, chua và cay. Đường ướp phải là loại tinh luyện, giúp nem có vị ngọt, giữ ẩm, rượu phải là rượu nấu loại tốt để giữ nem được lâu mà không bị đắng, muối tốt nhất là muối vùng Phan Thiết vì trắng, không tanh.

Sau khi ướp cho thấm thì bắt đầu trộn bì, chủ yếu lấy từ da lưng và da đùi heo, đem nhúng vào nước thật sôi rồi lấy ra liền để da vẫn giữ nguyên độ giòn. Sau đó, thịt được cho vào khuôn để tạo dáng, xong gói bằng lá vông nem, đây cũng là điểm đặc biệt của nem Thủ Đức. Nếu nem Ninh Hoà (Khánh Hoà) gói bằng lá chùm ruột, nem chợ Huyện (Bình Định) gói bằng lá ổi thì nem Thủ Đức gói bằng lá vông nem, lá vông không mùi, không độc, lại giữ thịt được lâu, phải chọn lá không quá già cũng không quá non, vì lá già làm cho nem mau khô còn lá non sẽ làm nem dễ bị bở.

Sau 3-4 ngày, theo quá trình lên men tự nhiên dưới tác dụng của rượu, mật ong, đường, muối... nem chín và ăn được........nhậu thôi ! 

Phát minh 13

 Smartphone : Ngày 9 tháng 1 năm 2007, Apple tung ra mẫu iPhone đầu tiên. Đây cũng chính là mẫu điện thoại thông minh đầu tiên sử dụng màn hình cảm ứng (khả năng nhận diện ngoại lực từ hai ngón tay cùng một lúc, cho phép người dùng tương tác nhiều hơn bằng cách thực hiện các thao tác phức tạp như zoom gần xa). Điện thoại thông minh ngoài các chức năng cơ bản của điện thoại di dộng như nghe, gọi, nhắn tin… còn được tích hợp thêm GPS, la bàn, ghi âm giọng nói, camera, bản đồ, trình duyệt web và cửa hàng ứng dụng, cho phép người dùng tải xuống và sử dụng hàng triệu app yêu thích vào máy. Điện thoại thông minh là tiền đề để rất nhiều loại thiết bị điện tử hiện đại khác ra đời như máy tính bảng hay đồng hồ thông minh… Không chỉ là một phương tiện dùng để liên lạc mà hiện nay, smartphone với rất nhiều cải tiến hiện đại cả về kiểu dáng, tính năng cùng nhiều chức năng khác còn trở thành công cụ, thậm chí là món phụ kiện thời trang được sử dụng rộng rãi và không thể thiếu trong đời sống hiện đại.

Phát minh 12

1/ Radio : Phát minh vĩ đại tiếp theo là radio. Năm 1895, Guglielmo Marconi đã nộp đơn và nhận bằng sáng chế về hệ thống vô tuyến đầu tiên sau ấn tượng nó để lại tại Hội chợ Thế giới trước đó 1 năm. Nhà phát minh người Ý đã chứng minh tính khả thi của việc truyền thông tin vô tuyến trong không gian. Ngày nay, chúng ta hiển nhiên công nhận tín hiệu có thể truyền qua không khí, nhưng cách đây 130 năm khá là khó khăn để chứng minh rằng có những thứ vẫn tồn tại mặc dù mắt người không nhìn thấy được. Trên thực tế, con người gần như không thể thấy được dải sóng phổ điện từ. Phổ điện từ giúp con người biết thêm về sự hiện diện của sóng gamma, tia X, radio và truyền hình, tạo ra những cuộc cách mạng vĩ đại về truyền thông trên toàn cầu.

2/ Mạng Internet : Năm 1969, tiền thân của mạng internet hiện đại ra đời với tên gọi “mạng ARPANET”. Ban đầu, phát minh này được Viện nghiên cứu Hoa Kỳ (Hoa Kỳ) gọi tắt là ARPA sử dụng như một mạng chung cho các trường Đại học để kết nối các nhà nghiên cứu của họ lại với nhau trên khắp đất Mỹ. Dần dà, Quân đội cũng bắt đầu thành lập mạng riêngđể rồi sau này Chính phủ Mỹ đã quyết định thương mại và cộng đồng hóa việc sử dụng mạng. Ngày này, internet đã trở thành một phương tiện kết nối phổ biến với tất cả mọi người trên khắp hành tinh. Mạng internet xứng đáng là một trong những phát minh vĩ đại nhất trong thế kỷ 20 với những đóng góp to lớn mà nó mang lại cho nhân loại.

Phát minh 11

1/ Thế giới lúc bấy giờ, vắc-xin là một khái niệm hoàn toàn mới mẻ nên nó ít nhiều tạo ra nhiều luồng ý kiến trái chiều, thậm chí gây tranh cãi về vấn đề tiêm chủng cần được đưa vào áp dụng đại trà để loại trừ bệnh tật và kéo dài tuổi thọ cho con người. Vắc xin đầu tiên được biết đến là một phát minh của Edward Jenner (1796) phát triển để chống lại căn bệnh đậu mùa. Tuy nhiên, mãi đến năm 1885, nhà hóa học và nhà sinh vật học người Pháp Louis Pasteur mới cho ra đời một loại văcxin phòng bệnh dại mới, mở ra một trang mới cho nền y học vi sinh vật hiện đại. Pasteur cũng là người đã phát minh ra quy trình an toàn thực phẩm bằng phương pháp tuyệt trùng được đặt theo tên của ông.

2/ Bóng đèn điện (1800)

Năm 1802, với thí nghiệm cho dòng diện chạy qua sợi Platin (Pt) phát sáng, nhà khoa học người Anh Humphry Davy được coi là người đã đặt nền móng cho những phát minh về bóng đèn sợi đốt sau này. Sau đó vào năm 1879, phát hiện này đã được Thomas Edison cải tiến bằng cách thay sợi Platin bằng loại sợi carbon đặt trong bóng đèn không môi trường chân không khiến nó có thể phát sáng trong 40 giờ. Sau đó, Edison tiếp tục cải tiến bóng đèn giúp thời gian phát sáng kéo dài tới hơn 1.500 giờ. Đèn điện là một tiến bộ to lớn trong lịch sử phát triển của nhân loại. Việc có thêm một thứ ánh sáng ngoài Mặt Trời giúp các hoạt động sản xuất có thể tiếp tụcvào ban đêm mang đến rất nhiều lợi ích cho xã hội loài người.

Phát minh 10

1/ Điện (1600)

Điện là một phát minh đã trải qua hàng nghìn năm lịch sử trước khi được chính thức được ứng dụng rộng rãi vào đời sống, bắt đầu từ năm 1879 khi Thomas Edison phát minh ra bóng đèn. Quay trở lại thời kỳ Ai Cập cổ đại và Hy Lạp Cổ, lúc bấy giờ Thales of Miletus là người đầu tiên tiến hành nghiên cứu về hiện tượng này khi ông bất ngờ nhận thấy rằng lực ma sát từ miếng hổ phách có thể hút được các vụn gỗ. Mãi cho tới năm 1600, nhà khoa học người Anh William Gilbert đã tiếp quản thí nghiệm này, phát hiện thêm một số chất cũng có thể tạo ra lực hút tương tự hổ phách và đặt ra thuật ngữ điện là électricité, có nghĩa là hổ phách (Elektra trong tiếng Hy Lạp). Sau đó, vào năm 1752, Ben Franklin nhận thấy sét đánh và tia lửa từ hổ phách có cùng dạng và năng lượng này chính là điện. Thật khó để đánh giá tầm quan trọng của điện trong đời sống con người,nhất là khi điện và các thiết bị sử dụng điện đã trở thành một công cụ không thể thiếu. Điện khiến chúng ta thay đổi cách sống, cách làm việc và cả những nhận thức, mở ra nhiều chân trời mới hơn cho nhân loại.

2/ Động cơ cơ nước là một phát minh được Thomas Newcomen chế tạo ra vào năm 1712 dựa trên ý tưởng về máy bơm của hai nhà khoa học Châu Âu là Denis Papin và Thomas Savery. Đến khoảng giữa năm 1763 đến 1775, James Watt đã cải tiến động cơ hơi nước của Newcomen biến nó thành động cơ có công suất cao, hiệu quả và rút ngắn thời gian vận chuyển hơn tất cả mọi loại động cơ từng được biết trước đó. Phát minh này nhanh chóng được thương mại hóa, đưa vào áp dụng trong tàu hỏa, tàu thủy, nhà máy… tạo ra một cuộc cách mạng công nghiệp toàn diện trên toàn thế giới từ năm 1858.

Phát minh 9

1/ Giấy : Mở đầu những năm sau Công nguyên là một phát minh mới mang tính lịch sử khác của nhân loại. Vào khoảng năm 105, lần đầu tiên con người biết tạo ra giấy bằng cách nghiền nát hỗn hợp vỏ cây và nước để tách lấy sợi, đặt lên những ống tre nhỏ để ráo nước rồi sau đó đem các tấm giấy mỏng đi phơi khô trên bề mặt bằng phẳng. Để cải tiến chất lượng giấy, sau này người ta còn nghĩ ra cách bỏ thêm bột vào trong quá trình sản xuất. Sai Lun, người Trung Quốc được xem là “ông tổ” của nghề làm giấy. Sự xuất hiện của giấy giúp việc đưa một lượng lớn thông tin đến thế giới trở nên nhanh chóng và thuận tiện hơn.

2/ Trong khi nhiều người nghĩ rằng đây là một phát minh của Johann Gutenberg (nhà phát minh người Đức) thì người Trung Quốc tuyên bố họ đã cho ra đời công nghệ in từ những năm đầu thế kỷ 11, tức khoảng năm 1040. Sau khi mang công nghệ này về Châu Âu, Gutenberg đã cải tiến khiến việc in ấn, sao chép văn băn trở nên hiệu quả và phổ biến hơn bằng cách thay khối gỗ khắc chữ trước đây thành khối kim loại đồng thời cũng đổi luôn mực và giấy in từ công nghệ cũ.

3/ Vào năm 1592, Hans Lippershey (tác giả của phát minh kính viễn vọng), Zacharias Janssen, cùng với cha của họ là Hans Janssen là những người đầu tiên đặt nền móng cho những loại kính hiển vi hiện đại. Trong một dịp tình cờ, ba người thợ làm kính này đã phát hiện ra rằng các vật thể xuất hiện với một kích thướclớn hơn gấp nhiều lần khi nhìn qua một loại kính đặc biệt. Cho tới tận bây giờ, kính hiển vi vẫn là một phát minh cực kỳ quan trọng giúp sự hiểu biết về công nghệ nano và cấu trúc nguyên tử của nhân loại bước lên một tầm cao mới.

Phát minh 8

1/ Thép (650 trước CN) Là một loại hợp chất - hợp kim được tạo thành từ sắt và carbon đồng thời cũng là một trong những vật liệu phổ thông cứng nhất hiện nay, ít ai biết các sản phẩm làm từ thép đã ra đời từ cách đây khoảng 4000 năm trong một di tích được khai quật tại Tây Á. Thép cũng là loại vật liệu được quân đội Spartans sử dụng rộng rãi trong khoảng năm 650 TCN, sau đó nó tiếp tục được người Trung Quốc và người La Mã ưa chuộng (năm 400 TCN).

2/ La bàn là một phát minh vĩ đại của loài người. Thiết bị điều hướng này là một phát minh nổi tiếng của người Trung Quốc. Chiếc la bàn đá dăm cổ xưa nhất được ghi nhận xuất hiện đầu tiên vào khoảng năm 300 đến 200 TCN.

3/ Thủy lực (200 TCN)

Phát minh này là một bước tiến quan trọng tiếp theo của nhân loại. Vào năm 200 trước Công nguyên, người dân Crescen (khu vực giáp Ai Cập, Israel, Thổ Nhĩ Kỳ và Iraq ngày nay) đã biết tận dụng sức nước để tạo ra các loại máy thủy lực, di chuyển tàu thuyền, đào kênh tưới nước và hệ thống cấp nước cho nông nghiệp và sinh hoạt. Bước đột phá này cũng là nấc thang đầu tiên giúp con người nhận thức và chế ngự sức mạnh vĩ đại của tự nhiên, động cơ hơi nước rất phổ biến ở thế kỷ 19 và đến tận bây giờ các nhà máy sử dụng động cơ này vẫn còn hoạt động khá phổ biến ở Anh và New England.

Phát minh 7

1/ Hệ thống luật pháp (1780 TCN)

Hammurabi, vị vua thứ 6 của đế chế Babylon vào năm 1780 TCN đã cho ban hành ra một bộ luật thành văn hoàn chỉnh mang tên của chính – bộ luật Hammurabi như là một phương thức được áp dụng thống nhất cho toàn khu vực Lưỡng Hà. Từ khi ban hành bộ luật Hammurabi, xã hội Lưỡng Hà được cân chỉnh và chỉnh đốn một cách toàn diện đóng vai trò to lớn giúp đế chế Babylon phát triển thịnh vượng cả một thời gian dài. Một số bộ luật khác như: Egyptian Book of the Dead (Sách của người chết), The Ten Commandments (10 điều răn), Twelve Tables of Rome (Bộ luật 12 bảng), Book of Leviticus (Cựu ước sách) cũng được biết đến như một trong những hệ thống luật pháp đầu tiên góp phần tạo ra sự ý thức về các tiêu chuẩn, giải quyết tranh chấp xã hội tối ưu hơn đồng thời tạo được “một điểm dừng” giúp kiểm soát các hoạt động thương mại trong môi trường tự do.

2/ Bảng chữ cái đầu tiên (bao gồm cả nguyên âm và phụ âm) được xem là phát minh của người Phoenician vào khoảng năm 1050 năm trước Công nguyên. Bảng chữ cái cổ đại này cũng là tiền đề cho rất nhiều hệ thống chữ cái hiện đại ngày nay.

Phát minh 6

1/ Đinh được sử dụng sớm nhất từ thời Ai Cập cổ đại, khoảng năm 3400 trước Công nguyên. Một số ý kiến khác cho rằng, đinh là phát minh của người La Mã cổ vào năm 1 hoặc 2 trước Công nguyên. Mặc dù nguồn gốc xuất xứ của đinh vẫn gây nhiều tranh cãi song không ai trong chúng ta lại có thể phủ nhận rằng đây là một trong những công cụ hữu ích nhất mà loài người đã từng phát minh.

2/ Vào khoảng năm 3.000 TCN, người Sumer (chủng người đầu tiên đến định cư ở phía Nam Lưỡng Hà, tổ tiên của nền văn minh lớn này) đã bắt đầu sử dụng tiền (bao gồm bạc, vàng thỏi) vào tất cả mọi giao dịch quan trọng thay cho phương thức trao đổi truyền thống bằng hàng hóa.

3/ Chữ viết (2900 TCN)

Ngôn ngữ nói được con người sử dụng từ khá sớm, vào khoảng 10 nghìn năm trước song chính việc phát minh ra chữ viết mới là điều kiện đủ để nhân loại bước lên một tầm cao mới trong quá trình tiến hóa của mình. Không còn bị ràng buộc, chịu sự giới hạn hay nỗi lo về tuyệt tích khi một chủng tộc nào đó bị xóa sổbởi chỉ có thể giao tiếp bằng văn nói, các nền văn minh lớn lúc bấy giờ với hệ thống chữ viết hoàn chỉnhđã biết cách tính toán các con số và lưu trữ thông tin đến ngàn đời sau. Rõ ràng so sánh truyền khẩu thì thông tin được lưu lại bằng chữ viết sẽ ít phải chịu sự phá hoại của thời gian và thiên tai. Theo một số tài liệu nghiên cứu thì Sumer là tộc người đầu tiên có hệ thống chữ viết riêng, vào khoảng năm 2.900 TCN và họ thường xuyên sử dụng để ghi chép các kinh văn, lời cầu nguyện, các câu chuyện tôn giáo, giao dịch thương mại, ghi hóa đơn, luật pháp…

Phát minh 5

*** Tàu thuyền : Những chiếc thuyền buồm bằng gỗ đầu tiên được được người Ai Cập cổ đại làm ra từ cách đây khoảng 6.000 năm trước. Dựa trên phát minh này, vào khoảng năm 1200 TCN, người Phoenician (nền văn minh cổ đại bắc Cannan, khu vục dọc eo biển Liban, Syria và bắc Israel ngày nay) và Hy Lạp đã cải tiến và biến chúng thànhnhững con tàu lớn hơn. Với nhân loại, sự xuất hiện những những con tàu lớn chẻ gió ra khơi chính là một bước tiến cực kỳ quan trọng đã mở đường cho hoạt động thương mại diễn ra giữa các khu vực khác nhau trên thế giới. Lần đầu tiên người ở châu lục này có thể mua bán trao đổi hàng hóa với người ở các châu lục khác.

*** Bánh xe là một trong những phát minh tối quan trọng trong lịch sử phát triển của nhân loại. Theo nhiều nghiên cứu thì đây là phát minh của người Hy Lạp cổ đại có niên đại khoảng 3.500 trước Công nguyên. Lúc bấy giờ, bánh xe thô sơ chủ yếu được sử dụng để vận chuyển những vật nặng và mãi đến 300 năm sau, chúng mới được lắp vào xe ngựa trước khi tiếp tục tiến hóa thành những dạng hiện đại hơn để phục vụ nhu cầu vận chuyển hàng hóa nhanh hơn của con người. Ngày nay, bánh xe được sử dụng rộng rãi trong đời sống, đóng vai trò thiết yếu trong các công ngành sản xuất, giao thông và đặc biệt là ngành công nghiệp xe hơi.

Phát minh 4 : Nông nghiệp :

*** Nông nghiệp : Khoảng năm 15.000 trước Công nguyên, con người đã biết làm nông nghiệp. Các dấu tích khảo cổ cho thấy người nguyên thủy bắt đầu thuần hóa động vật từ cách đây 17.000 năm trước, sau đó vào khoảng năm 10.000 TCN, mầm cây đầu tiên cũng đã được gieo trồng xuống đất mở ra kỷ nguyên mới trong lịch sử tiến hóa của loài người. Rõ ràng với ý thức có được từ hai chuyên ngành lớn của nghề làm nông là chăn nuôi và trồng trọt, con người đã dần biết định cư lâu dài, sử dụng đất canh tác tại chỗ để khai thác cây trồng và vật nuôi, tạo ra lương thực thực phẩm và một số nguyên liệu cho công nghiệp thay vì phải liên tục thay đổi địa điểm để săn bắt và thu thập thức ăn như trước. Xa rời tập quán du canh du cư cũng là tiền đề của sự sinh sôi và phát triển của những nền văn minh và đô thị lớn, các cộng đồng người văn minh hơn dần xuất hiện giúp ý thức hệ của con người được nâng lên một tầng cao mới.

Khoảng năm 12.000 TCN, ở các nền văn minh Trung Đông, lần đầu tiên con người cũng đã biết cách bảo quản thực phẩm chủ yếu bằng cách phơi khô dưới ánh nắng Mặt Trời nhằm kéo dài thời gian sử dụng và để thuận tiện dự trữ cho những lần sử dụng sau này. Cũng vào thời kỳ này, hoạt động sản xuất của con người đã không đơn giản chỉ là làm nông, săn bắt, thu thập mà họ đã biết phân bố thời gian hoặc cắt cử một bộ phận nhỏ trong cộng đồng tập trung vào những công việc khác, tạo động lực thúc đẩy mạnh mẽ cho chuyên môn hóa và thương mại. Việc thực hiện quá trình trao đổi hàng hóa qua lại giữa các cộng đồng với nhau cũng chính là một điều kiện cần đểnâng cao chất lượng lao động, đa dạng hóa sản phẩm và công cụ lao động giúp nhân loại sẵn sàng hơn cho những bước tiến quan trọng tiếp theo.

Phát minh (3)

1/ Lửa : Lửa là do con người phát hiện hay phát minh ra hiện vẫn còn là một vấn đề gây tranh cãi. Tuy nhiên nếu làm rõ vấn đề này, qua nhữngdấu vết bếp lửa và lớp tro đầy được các nhà khảo cổ tìm thấy từ cách đây khoảng 200.000 – 600.000 năm thì rất rõ ràng nhận thấy làngười nguyên thủy đã biết dùng lửa từ rất sớm. Người nguyên thủy từ lâu đã quan sát thấy lửa từ các vụ cháy rừng, núi lửa hay đơn giản là phát hiện tia đỏ chói bắn ra từ những công cụ lao động sản xuất hàng ngày khi chúng va chạm vào nhau. Song, từ lúc trông thấy đến khi phát minh ra lửa và các công cụ lấy lửa thích hợp và tìm cách chế ngự phải mất rất nhiều thời gian, có khi là mãi đến hàng ngàn năm sau. Nhiều nghiên cứu cho thấy loài người đã tìm ra lửa sớm nhất từ cách đây 2 triệu năm trước, trong khi các công cụ tạo ra lửa chỉ được đưa vào sử dụng một cách rộng rãi khoảng 125.000 năm trước. Lửa đóng vai trò sống còn trong cuộc sống sinh tồn của loài người, nó cho phép nhân loại bước lên một tầm cao mới: Biết nấu ăn và ăn thức ăn chín. Không chỉ có hương vị thơm ngon hơn, thức ăn nấu chín còn giúp não bộ của loài người có được chất dinh dưỡng cần thiết cho sự tiến hóa và sự phát triển sau này. Đây cũng là một lợi thế không thể tranh cãi khiến loài người có trí tuệ và văn minh hơn so với các loài linh trưởng.

2/ Ngôn ngữ : Loài người bắt đầu sử dụng ngữ âm, một thứ ngôn ngữ đúng nghĩa vào khoảng năm 100.000 TCN. Sự xuất hiện của một hệ thống ngôn ngữ bài bản lần đầu tiên giúp nhân loại có thêm một phương tiện để trao đổi, truyền đạt thông tin, lưu giữ kiến thức một cách dễ dàng hơn cho các thế hệ sau cũng như góp phần quan trọng thúc đẩy mở rộng quá trình đổi mới trên phạm vi toàn cầu.

Đt di động và smartphone :

Điện thoại di động (1973): Mgày 3/4/1973, Tiến sĩ Martin Cooper của Motorola thực hiện cuộc gọi đầu tiên từ chiếc di động của mình. Tại thời điểm đó, ông đã đi dạo trên đại lộ New York City's Sixth Avenue và mang theo một thiết bị có trọng lượng gần 1 kg và không ai trong số những người đi đường nhận ra đó là một chiếc điện thoại di động. Sau này, thiết bị đó được công nhận là chiếc điện thoại di động đầu tiên trên thế giới, người ta gọi nó là Motorola DynaTAC.
Điện thoại thông minh – Smartphone (2007): Năm 2007, Apple bắt đầu ra mắt chiếc điện thoại có màn hình cảm ứng đầu tiên và đây cũng được xem là công ty tiên phong sản xuất thiết bị di động có màn hình cảm ứng. Những thiết bị này được tích hợp GPS, la bàn, ghi âm giọng nói, camera, bản đồ và trình duyệt web có đi kèm cửa hàng ứng dụng, cho phép người dùng tải xuống các app yêu thích và dùng ngay trên máy. Hiện nay, smartphone đã trở thành phương tiện liên lạc được sử dụng rộng rãi với rất nhiều cải tiến hiện đại cả về kiểu dáng, tính năng và nhiều thứ khác.

Phát minh (2) : (R chữ to)

1/ Giấy : Trước khi phát minh ra giấy, không phải con người ta không có chỗ để viết. Bằng chứng là các vết tích văn tự cổ trên các bức tường, hang đá vẫn còn nguyên vẹn đến ngày nay. Đó là còn chưa kể người ta viết trên da thú, hoặc kết tre thành từng cuộn rồi viết lên. Mặc dù các khám phá về khảo cổ ở Trung Quốc chứng minh rằng giấy đã xuất hiện từ trước thời Cải Luân, nhưng người ta vẫn cho rằng Cải Luân là người phát minh ra giấy. Kể từ đó, giấy đóng vai trò chủ chốt trong việc duy trì và bảo quản thông tin. Ngày nay, giấy đã trở thành một phần quan trọng và không thể thiếu ở bất kì quốc gia nào.
2/ La bàn : Những chiếc la bàn đầu tiên được tạo ra bằng đá nam châm, một loại đá bị từ hóa sau khi bị sét đánh trúng. Vào thế kỷ thứ tư trước công nguyên, chúng không được gọi là la bàn mà có tên là kim chỉ nam. Chiếc kim chỉ nam đầu tiên có hình dáng một cái muôi, được cắt ra từ một miếng nam châm thiên nhiên và được đặt trên một cái đế bằng đồng đã được mài láng để giảm ma sát. Việc phát minh ra la bàn đã mở ra một kỷ nguyên mới về ngành hàng hải và thám hiểm.
3/ Bóng đèn điện : Nói đến bóng đèn chắc hẳn ai cũng nghĩ ngay đến Thomas Edison, ông được coi là người phát minh ra bóng đèn, nhưng thực ra trước đó đã có rất nhiều người thử nghiên cứu với ý tưởng tương tự. Bên trong bóng đèn người ta sử dụng chân không hoặc khí trơ đề phòng cháy dây tóc. Bạn có thể nghĩ rằng, bóng đèn đã mở ra một kỷ nguyên mới cho loài người, kỷ nguyên làm ca đêm hay ở những nơi tối tăm. Thực tế, bóng đèn là nền tảng giúp con người nghĩ đến việc xây dựng mạng lưới điện cung cấp điện năng đến cho từng gia đình và công ty, đây mới là lợi ích thực sự của bóng đèn.
4/ Điện thoại : Chiếc điện thoại đầu tiên được phát minh vào năm 1876 bởi Alexsander Graham Bell đánh dấu cho sự phát triển kỷ nguyên di động của con người. Chiếc điện thoại di động đầu tiên có tên DynaTAC Motorola và nặng khoảng 1 cân, nó có các chức năng cơ bản là nghe, gọi và bấm số, thế nhưng giá của một chiếc DynaTAC lại không hề rẻ chút nào. Bạn sẽ phải bỏ ra số tiền 3.500 USD để sở hữu chiếc điện thoại này......

Những phát minh (1) : (R)

Bàn tính – 190 sau CN. Việc sử dụng bàn tính được ghi vào sử sách Trung Quốc (TQ) lần đầu tiên vào năm 190 sau CN. Công cụ của người TQ được coi là phương pháp tính nhanh nhất trong nhiều thế kỷ, và dưới bàn tay sử dụng thành thạo, nó có thể cho ra kết quả nhanh hơn máy tính điện tử.

Thuốc Aspirin – 1899. Danh y Hy Lạp Hippocrates - “cha đẻ” của nền y học hiện đại - là người đầu tiên khám phá công dụng chữa nhiều loại bệnh của chất acetylsalicylic acid. Cuối thế kỷ 19, nhà hóa học người Đức Felix Hoffman hoàn thiện dược phẩm này và đặt tên là aspirin.

Mã vạch – 1973. Được “thai nghén” năm 1952 bởi một sinh viên ở Philadelphia (Mỹ) như dạng mã moóc hữu hình, ngày nay mã vạch hiện diện trên hầu hết mọi hàng hóa chúng ta mua.

Xe đạp – 1861. Ban đầu được tạo ra làm thú tiêu khiển cho giới thượng lưu những năm 1820, “ngựa sắt” nhanh chóng trở thành phương tiện vận chuyển không giai cấp.

Bao cao su – 1640. Người Ai Cập dùng bao cao su cách đây 3.000 năm. Bác sĩ phụ khoa người Italia Gabriele Falloppio vào thế kỷ thứ 17 đã ủng hộ việc sử dụng công cụ tránh thai này để ngừa bệnh lây qua đường tình dục.

Tủ lạnh – 1834. Nhà phát minh Mỹ Jacob Perkins là người đầu tiên mô tả cách thức các ống dẫn chứa đầy các hóa chất dễ bay hơi có thể ướp lạnh thực phẩm.

Động cơ đốt trong – 1859. “Cha đẻ” của động cơ đốt trong là nhà phát minh người Bỉ Étienne Lenoir. Nó là phiên bản cải tiến của động cơ hơi nước.

Máy laser – 1960. Nhà vật lý Theodore Maiman đã phát minh máy phát laser đầu tiên sau khi ông phát hiện tinh thể hồng ngọc phát ra ánh sáng “sáng hơn của Mặt trời”.

Bóng đèn tròn – 1848. Thực tế Joseph Swan đã phát triển bóng đèn dây tóc trước doanh nhân Mỹ Thomas Edison nhưng sau đó cả hai hợp sức sáng chế thiết bị chiếu sáng không thể thiếu trong mỗi gia đình.

Ổ khóa – 2000 năm trước CN. Cách đây 4.000 năm, cư dân Ai Cập là những người đầu tiên dùng ổ và chìa khóa để bảo quản đồ đạc.

Vi mạch – 1958. Kỹ sư Mỹ Jack Kilby tạo mạch tích hợp đầu tiên trên thế giới mà sau này đã làm thay đổi ngành điện toán thế giới.

Điện thoại di động – 1947. Bell Laboratories ở bang Missouri (Mỹ) là đơn vị đầu tiên cung cấp dịch vụ ĐTDĐ.

Giấy – 105 sau CN. Cách đây 2.000 năm, người Trung Quốc bắt đầu dùng vỏ cây, thớ tre, cây gai dầu, cây lanh để sản xuất giấy. Tuy nhiên, phải mất nhiều thế kỷ giấy mới bao quát khắp thế giới.

Máy in – 1454. Người Trung Quốc là thợ in đầu tiên trên thế giới nhưng thợ kim hoàn Đức Johannes Gutenberg đi tiên phong trong việc chế tạo máy in.

Internet – 1969. Ý tưởng về một mạng liên lạc toàn cầu được Bộ Quốc phòng Mỹ nghĩ ra vào thập niên 1960. Năm 1989, kỹ sư người Anh Tim Berners-Lee phát minh ra Internet cùng với World Wide Web.

Thuốc ngừa thai –1951. Viên thuốc ngừa thai do nhóm của nhà hóa học Carl Djerassi bào chế năm 1951 nhưng mãi đến năm 1962 nó mới được lưu hành tại Anh.

Bánh xe – năm 3.500 trước CN. Bánh xe xứng đáng đứng vào tốp đầu trong danh sách “những phát minh vĩ đại”. Bức ảnh đầu tiên chụp bánh xe ở Sumeria (Iraq ngày nay) có từ năm 3.500 và chẳng lâu sau nó “lăn bánh” sang phương Tây.

Dây kéo –1913. Năm 1913, kỹ sư Thụy Điển Gideon Sundback đã chế ra cái phẹc-mơ-tuya đầu tiên để cài đôi giày ống.

Các phát minh còn lại gồm dây kẽm gai (1873), cung tên (năm 30.000 trước CN), đĩa CD (1965), máy điều hòa nhịp tim (1958), thẻ tín dụng (1950), trống (năm 12.000 trước CN), thuốc nổ dynamite (1867), lưỡi câu (năm 30.000 trước CN), hệ thống định vị toàn cầu (1978), máy nghe nhạc số iPod (2001), ấm nước (1891), kính hiển vi (1590), cái cày (năm 100 sau CN), dây thun (1845), máy may (1830), mắt kính (1451), ống tiêm (1844), kính thiên văn (1608), dù che (năm 2.400 trước CN), máy nghe nhạc walkman (1979), cân trọng lượng (năm 5.000 trước CN), súng đại bác (thế kỷ 13), áo ngực (1913), vô tuyến truyền hình (1925), điện thoại (1876), máy tính (1977), nút áo (1235), la bàn (1190), pin (1800), máy ảnh (1826), radio (1895), que diêm (1826).

Commencer :

*** Ở các buổi khiêu vũ, ta hay nghe từ " commencer ", tiếng Pháp, có nghĩa là " bắt đầu ? thường là cặp chủ nhân của buổi party đó bắt đầu buổi khiêu vũ, thường là điệu Paso Doble, và tiếp theo sau là các điệu Rumba, Cha cha, Slow, Bebop, Boston, Valse, Tango....ít khi thay đổi thứ tự......

Nước sạch : (R)

*** Nước sạch ! 
Tuy VN là 1 trong 15 nước có trữ lượng nước tự nhiên nhiều nhất thế giới nhưng người dân vẫn thiếu nước sạch để dùng, giống như trên 2 tỉ người đang thiếu vậy ! Nếu bạn biết, để có nước sạch, nhà máy nước phải bơm nước từ sông vào bể chứa, dùng phèn để lắng, sau đó đưa qua bể lọc có chứa thạch anh, than, sỏi, đá dăm rồi khử trùng nước bằng clo.
Biết được rồi, chắc bạn cũng......ngại quăng rác, xác súc vật chết xuống sông chứ ?

Trời ơi :

*** Kêu trời làm gì ? (1) :
Hàng năm, miền Tây nước ta mất khoảng 300 hecta đất do bời biển bị xói lở......
Hoá ra là do nhiều người phá rừng lấy cây làm than hoặc đào đất để bắt sâm đất....làm các loại cây mắm, bần, đước....bị đứt rễ, chết !

*** Kêu trời làm gì ? (2) :
1 số người khai thác cát ở lòng sông khiến đất ven bờ bị sạt lở, ruộng vườn, nhà cửa bị Hà Bá kéo xuống sông hết.....1 số dân thành phố vất rác bừa bãi làm tắc đường cống thoát nước, gây ngập nhiều nơi......rồi....kêu gào chính quyền giải quyết !

*** Kêu trời làm gì ? (3) :
Xe 2, 4 và 10 bánh chạy loạn xạ trong thành phố, không tuân thủ luật giao thông, đến khi gặp tai nạn lại gào lên : sao tình hình giao thông lộn xộn thế ?

Actor :

*** Làm diễn viên, dễ hay khó ?
Dĩ nhiên là rất khó, đầu tiên, bạn phải có ngoại hình đẹp, cao ráo, và hình chụp phải đẹp vì, có nhiều người, tuy có gương mặt đẹp nhưng chụp hình lại không "ăn ảnh" là thua ngay từ vòng tuyển chọn, thứ đến là khả năng diễn xuất là thứ phải được học hành cẩn thận vì nó đòi hỏi năng khiếu bẩm sinh, do vậy, diễn viên cải lương là khó tìm nhất : ngoại hình đẹp, ca vọng cổ hay, diễn xuất giỏi......còn ở kịch nói thì phải có giọng tốt, dễ nghe (cà lăm......là thua !)........

Đạo diễn :

***   Đạo diễn điện ảnh :
   Hơi vất vả hơn đạo diễn truyền hình, đạo diễn điện ảnh phải phối hợp với tác giả kịch bản để làm ra 1 kịch bản phân cảnh, gồm tất cả cảnh quay, mô tả lại câu chuyện bằng hình ảnh, hấp dẫn nhưng vẫn bảo đảm không sai nội dung so với tác phẩm văn học.
   Một đạo diễn có tài có thể khiến 1 tác phẩm văn học trở nên nổi tiếng, được nhiều người tìm đọc hơn !
   Dù được gọi là " vua trường quay " nhưng đạo diễn cũng chỉ là người làm thuê cho nhà sản xuất film ! Trước khi bấm máy 1 bộ film, anh ta phải chọn diễn viên, khổ là bây giờ, nhiều người đẹp quá mà ai cũng nghĩ là mình có tài.......bẩm sinh, cứ xuất hiện trước máy quay là diễn được ngay nên cứ bắt đạo diễn phải giao ngay vai.......chính cho mình, nếu không, họ sẽ bỏ tiền ra làm film và thuê 1 đạo diễn khác ! Ai bảo có tiền là khổ chứ ?

TRẦN ĐÌNH HOÀNG.

Hát ru :

*** Cái ngủ mày ngủ cho sâu,

Mẹ mày đi......8 còn lâu mới về !

Hồi trước, người ta cứ tưởng, phải được nghe hát ru thì trẻ con mới chịu ngủ....nhưng mới đây, 1 mợ đã thú nhận là mình chẳng biết hát hò gì cả.......mợ chỉ việc......rên rỉ tên thằng bé 1 lát là nó ngủ yên ngay !

Hoá ra, trẻ con thường sợ.......ma (giống tui !) nên khi thấy có người ở gần là bé yên tâm.....phê ! Vì vậy, nếu không biết hát thì.......đừng hát, các mợ hãy......đếm thỏ cũng được, thí dụ " 1 con thỏ có 1 cái đuôi, 2 con 2 đuôi, 3 con 3 đuôi....." cho đến khi bé ngủ.......là xong !

Cảnh giác 1 :

*** Chuyện cảnh giác :
Có 1 gia đình êm ấm, tuy cô con gái nhỏ bị bệnh cần phẫu thuật gấp.....1 hôm Jack xin nghỉ làm để đến ngân hàng rút hết tiền tiết kiệm để lo trị bệnh cho con.....
Trên metro, Jack gặp 1 phụ nữ, khá đẹp, mà đã trở nên người quen từ lâu rồi vì ngày nào cũng gặp nhau trên metro, nàng tỏ ra rất có cảm tình với anh, hôm đó, vì cả 2 đều rảnh, nàng bèn đề nghị được cùng Jack vào khách sạn để tâm sự, vì nghĩ, vui vẻ tí thì cũng chả mất gì nên Jack đồng ý.....khi cả 2 đã vào phòng, chuẩn bị vào cuộc thì "người chồng" của cô kia xuất hiện, với.....khẩu súng trong tay.....rồi......Jack mất hết số tiền vừa rút từ ngân hàng để được yên thân ! Đúng là " bừng con mắt dậy, thấy mình......tay không ! "

Chó nhảy bàn độc :

1. Bàn độc

    

   Bàn thờ. Từ này vốn là bàn đọc, dần dần đọc trại ra thành bàn độc.

      

2. Chó nhảy bàn độc *

    

   “Vắng nhà hoặc cơn loạn-ly, trật-tự đảo-lộn, ai muốn làm chi thì làm” (Việt Nam tự điển). Theo cách hiểu phổ biến hiện nay, câu này chỉ những kẻ bất tài vô dụng nhưng gặp vận may mà có được địa vị cao.

   ***

   Chó ghẻ có mỡ đằng đuôi
    
   Vốn xấu xa, hèn kém (chó ghẻ) nhưng lại tưởng mình có danh có giá (có mỡ đằng đuôi) nên sinh ra kiêu căng, hợm hĩnh.
3. Chó chạy trước hươu
    
   Người không biết khiêm tốn, không có tài nhưng làm ra vẻ ta đây thông minh, lanh lợi, thích dạy bảo người khác có khả năng hơn mình.

Dấu hỏi - ngã :

DÙNG DẤU HỎI – NGÃ

chỉ nhắc cái cơ bản dễ nhớ để viết chính tả tương đối ổn và hạn chế lỗi ở mức thấp nhất .

1 . DÙNG TỪ LÁY THEO QUI ƯỚC :

– Dấu Hỏi đi với Sắc và Ngang .
– Dấu Ngã đi với Huyền và Nặng .

HỎI + SẮC :

– Gởi gắm , thổn thức , rải rác , khoảnh khắc , rẻ rúng , tử tế , cảnh cáo , sửng sốt , hảo hán , phản phúc , phản kháng , rửa ráy , quả quyết , khủng khiếp , khỏe khoắn , nhảm nhí , lở loét , lảnh lót , bảo bối , thưởng thức , thẳng thắn , thảng thốt , hiển hách , nhỏ nhắn , chải chuốt , rả rích , phảng phất , lả lướt , bổ báng , sản xuất .

– Mát mẻ , sắc sảo , mắng mỏ , vất vả , hối hả , hớn hở , xối xả , bóng bẩy , nóng nảy , sắp sửa , sắm sửa , hớt hải , lấp lửng , khúc khuỷu , tá lả , rác rưởi , trống trải , cứng cỏi , sáng sủa , sến sẩm , xấp xỉ , lém lỉnh , láu lỉnh , ngắn ngủi , chống chỏi , hốt hoảng , rắn rỏi , tức tưởi , chúi nhủi , nhắc nhở , nức nở , sấn sổ , ngất ngưởng , thắc thỏm , thấp thỏm , trắc trở , tráo trở , béo bở , ngái ngủ , gắt gỏng , kém cỏi , khấp khểnh , cáu kỉnh , kháu khỉnh , thất thểu , khốn khổ , tán tỉnh , ngúng nguẩy .

HỎI + NGANG :

– Nhỏ nhen , nhởn nhơ , ngẩn ngơ , vẩn vơ , lẳng lơ , lẻ loi , hỏi han , nở nang , nể nang , ngổn ngang , dở dang , giỏi giang , sửa sang , thở than , mỏng manh , chỉn chu , dửng dưng , trả treo , tả tơi , bỏ bê , mải mê , chở che , bảnh bao , hẩm hiu , phẳng phiu , khẳng khiu , rủi ro , mỉa mai , trẻ trung , nghỉ ngơi , ngủ nghê , tỉ tê , xỏ xiên , ngả nghiêng , đảo điên , hiển nhiên , lẻ loi , thảnh thơi , sản sinh .

– Dư dả , chăm chỉ , năn nỉ , thư thả , thon thả , thoang thoảng , trong trẻo , trăn trở , vui vẻ , thơ thẩn , thanh thản , mơn mởn , xăm xỉa , lêu lổng , hư hỏng , căng thẳng , dai dẳng , xây xẩm , san sẻ , xoay sở , hăm hở , xa xỉ , ngoe nguẩy , phe phẩy , đông đủ , tanh tưởi , chưng hửng , tiu nghỉu , sang sảng , nham nhở , chao đảo , gây gổ , sơ hở , cơ sở , tin tưởng , năng nổ , cưa cẩm , thăm thẳm , đưa đẩy , tưng tửng , say xỉn

NGÃ + HUYỀN :

– Bẽ bàng , vẫy vùng , nõn nà , vững vàng , đẫy đà , phũ phàng , bão bùng , sỗ sàng , vỗ về , rõ ràng , vẽ vời , sững sờ , ngỡ ngàng , hỗn hào , hãi hùng , sẵn sàng , kỹ càng , não nề , khẽ khàng , mỡ màng , lỡ làng .
Gần gũi , liều lĩnh , lầm lỗi , gìn giữ , buồn bã , tầm tã , suồng sã , rầu rĩ , thờ thẫn , hờ hững , sàm sỡ , xoàng xĩnh , phè phỡn , bừa bãi , thừa thãi , nghề ngỗng , lừng lẫy , ruồng rẫy , lờ lững , đằng đẵng , mò mẫm , lầm lũi , nhàn nhã, bằng hữu.

NGÃ + NẶNG :

– Lãng mạn , lũ lụt , hãm hại , nhẫn nhịn , lễ lộc , lỗi lạc , rũ rượi , lưỡng lự , chễm chệ , nhã nhặn , mẫu mực , chững chạc , dõng dạc , dữ dội , cãi cọ , nhão nhoẹt , kẽo kẹt , kĩu kịt , nhễ nhại , rõ rệt , lẫn lộn

– Gọn ghẽ , ngạo nghễ , vạm vỡ , lặng lẽ , lạnh lẽo , bạc bẽo , sặc sỡ , rực rỡ , rộn rã , vội vã , nghiệt ngã , hậu hĩ , hậu hĩnh , ngộ nghĩnh , gạt gẫm , hụt hẫng , dựa dẫm , nhẹ nhõm , bập bõm , chập chững , mạnh mẽ , chặt chẽ , sạch sẽ , ngặt nghẽo , khập khiễng , đục đẽo , ruộng rẫy , giặc giã , giặt giũ , giận dỗi , bụ bẫm , dạy dỗ , gặp gỡ , dụ dỗ , lạ lẫm , rộng rãi , tục tĩu , nhục nhã , dạn dĩ , rạng rỡ , rệu rã .

* TỪ KÉP LÀ TỪ THƯỜNG ĐI MỘT CẶP DẤU HỎI HOẶC NGÃ .

– Lã chã , bỗ bã , bẽn lẽn , bỡ ngỡ , mỹ mãn , dễ dãi , cũn cỡn , lững thững , ngẫm nghĩ , lỗ lã , lẽo đẽo , nhõng nhẽo , mũm mĩm , mẫu mã , vĩnh viễn , nhễu nhão .

– Thỏ thẻ , đỏng đảnh , lẻ tẻ , của cải , lẩm bẩm , lẩm cẩm , lảm nhảm , hể hả , kể lể , nhỏng nhảnh , lủng củng , thỉnh thoảng , lảo đảo , tỉ mỉ , thủ thỉ , lảng vảng , rủng rỉnh , loảng xoảng , hổn hển , lủng lẳng , lỏng lẻo , lải nhải , tủm tỉm , bủn rủn , xởi lởi , tẩn mẩn , lẩn quẩn , thỏn mỏn , chỏn lỏn , giả lả , bải hoải , bổi hổi , lẩn thẩn , lởm chởm , rỉ rả , thủng thẳng , bỏm bẻm , nhỏm nhẻm , xiểng niểng , lẩy bẩy

2 . TỪ NGUYÊN ÂM : DẤU HỎI

Ủa , ổi , ổng , ẩu , ủng , ỷ , ổn , ửng , ổ , ủy , ỏn ẻn , ong ỏng , im ỉm , âm ỉ , ấp ủ , ảo ảnh , ăn ở , êm ả , oi ả , yên ả , óng ả , ẩn ý , an ủi , ỉ ôi , ẩm ướt , ủ ê , uể oải , ít ỏi , ủn ỉn , oan uổng , ăng ẳng , ư ử , oẳn tù tì , ẻo lả , ủ rũ , yểu điệu , ỉu xìu , ảm đạm , uyển chuyển , quan ải , oản xôi , yểm trợ ( trừ : ễnh , ưỡn , ẵm , ỡm )

3 . TỪ HÁN VIỆT BẮT ĐẦU LÀ M , N , NH , L , V , D , NG THÌ DẤU NGÃ , CÁC CHỮ KHÁC DẤU HỎI .

Ghi nhớ 7 chữ này bằng câu “ Mình Nên Nhớ Là Viết Dấu Ngã “
– M : Mỹ nhân , Mẫu giáo , Mã đáo , Mãn nguyện , Mãng xà , Mãnh lực , Mẫn cán , Miễn nhiệm , Mão mũ
– N : Não bộ , Nữ nhi , Noãn hoa , Nỗ lực , Nã ( truy nã )
– NH : Nhẫn tâm , Nhãn tiền , Nhiễu loạn , Nhũ mẫu , Nhã nhạc , Nhã nhặn , Nhuyễn thể , Nhĩ ( mộc nhĩ ) , Nhưỡng ( thổ nhưỡng)
– L : Lão gia , Lễ nghi , Lĩnh hội , Lỗi lạc , Lữ khách , Lãng tử , Lưỡng tính , Lãnh địa , Luỹ thành , Lãm nguyệt , Lẫm liệt
– V : Vãn hồi , Viễn xứ , Vĩ đại , Võ sư , Vũ trang , Vĩnh hằng , Vững chãi
– D : Diễm phúc , Dũng khí , Dưỡng dục , Dĩ nhiên , Dõng dạc , Diễu hành , Dã ngoại , Dã tâm , Diễn thuyết
– NG : Nghĩa hiệp , Ngũ cốc , Ngữ hệ , Ngẫu nhiên , Nghiễm nhiên , Ngưỡng mộ , Ngã ( bản ngã )

4 . HỌ VÀ TRẠNG TỪ : DẤU NGÃ

– Họ Nguyễn , Võ , Vũ , Đỗ , Doãn , Lữ , Lã , Mã , Liễu , Nhữ
– Cũng , vẫn , sẽ , mãi , đã , những , hỡi , hễ , lẽ ra , mỗi , nữa , dẫu …

5 . DÙNG DẤU BẰNG CÁCH SUY LUẬN THEO NGHĨA . Ví dụ :

NỔI – NỖI :

– Chỉ sự trổi lên hơn mức bình thường thì dấu hỏi ( nổi trội , nổi bật , nổi danh , nổi tiếng , nổi mụn , nổi gân , nổi điên , nổi giận , nổi xung , nổi hứng , nổi sóng , nổi bọt , nổi dậy , chợ nổi , nông nổi , làm nổi , trôi nổi , hết nói nổi , chịu hết nổi , gánh không nổi )

– Cái nào mang tính biểu cảm thì dấu ngã ( khổ nỗi , đến nỗi nào , làm gì nên nỗi , nỗi lòng , nỗi niềm , nỗi ước ao , nỗi nhục , nỗi oan , nỗi hận , nỗi nhớ )

NGHỈ – NGHĨ :

– Liên quan đến sự dừng lại một hoạt động thì dấu hỏi ( nghỉ ngơi , nghỉ học , nghỉ việc , nghỉ hè , nghỉ lễ , nghỉ mệt , nghỉ dưỡng , nghỉ chơi , nghỉ mát , nghỉ thở , nghiêm nghỉ , nhà nghỉ , an nghỉ )

– Thể hiện cảm xúc suy nghĩ thì dấu ngã ( nghĩ ngợi , suy nghĩ , ngẫm nghĩ , nghĩ cách , thầm nghĩ , nghĩ quẫn , nghĩ bậy , cạn nghĩ )

MẢNH – MÃNH :

– Cái nào gợi hình dáng thì dấu hỏi ( mảnh trăng , mảnh ruộng , mảnh vườn , mảnh đất , mảnh xương , mảnh sành , mảnh vỡ , mảnh khảnh , mảnh mai , mảnh khăn , mảnh áo , mảnh vá , mảnh tình , mỏng mảnh )

Thể hiện tính chất thì dấu ngã ( dũng mãnh , mãnh liệt , ranh mãnh , ma mãnh , mãnh hổ , mãnh thú , mãnh lực ..)

KỶ – KỸ :

– Gắn với bản thân con người thì dấu hỏi ( kỷ vật , kỷ niệm , kỷ luật , kỷ lục , kỷ yếu , ích kỷ , tự kỷ , vị kỷ , tri kỷ , thế kỷ , thập kỷ )

– Gắn với kỹ thuật , trình độ thao tác thì dấu ngã ( Kỹ nghệ , kỹ năng , kỹ xảo , kỹ thuật , kỹ sư , kỹ nữ , kỹ lưỡng , kỹ càng , kỹ tính , nghĩ kỹ , giấu kỹ , tuyệt kỹ )

CHÚ Ý :

Qui ước cơ bản chứ không tuyệt đối , vẫn có một số từ ngoại lệ không theo qui ước trên như :

HỎI + NẶNG : – Hủ tục, hủ bại.

chữ “nữa” viết dấu ngã trong đa số trường hợp, chỉ khi nói về số lượng chia hai như ” phân nửa”, “một nửa”, thì viết dấu hỏi.
Bài viết có thể hữu ích (有益) cho những ai thường phạm lỗi chính tả “hỏi ngã”. Tuy nhiên, phải nên nói rõ hơn là luật “trắc, bằng” thường đi kèm theo với dấu “hỏi” và “nặng huyền” thì thường đi kèm với dấu “ngã” thì chỉ nên áp dụng với chữ kép “thuần” Việt mà thôi. Còn nếu là những từ kép Hán Việt thì “quy luật” đó không có được hiệu nghiệm cho lắm. Tôi xin cho thí dụ:
Ví dụ như chữ “sản xuất” (產出) ở trên là tiếng Hán Việt và “tình cờ” nó đi theo cái luật “bằng, trắc”. Tuy nhiên, nếu là “cộng sản” (共產) hay “tài sản” (財產) thì nó lại không có hợp với luật “huyền nặng”!

Lý do là vì chữ Hán Việt không hề thay đổi từ “hỏi” sang “ngã” hay ngược lại, khi cái chữ đó đi kẹp với những chữ có những dấu khác nhau.

Một khi chữ “sản” đã được viết với dấu “hỏi” rồi thì cho dù nó có đi kẹp với dấu gì đi nữa thì nó vẫn phải viết với dấu hỏi mà thôi.

Giống như chữ “phản ứng” (反應) thì là đúng với quy luật, dấu “hỏi” đi kèm với dấu “sắc”, nhưng “phản hồi” (反囘) thì không theo quy luật vì viết với dấu hỏi, nhưng lại đi kèm theo với dấu “huyền” !

Bình luận